Buổi trưa 9/3, chợ An Hiệp (ấp 4 Giồng Gạch, xã An Hiệp, huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre) vắng như chùa bà Đanh, chỉ có tiếng chim yến kêu ríu rít xen lẫn những tiếng chim cú mèo, chim heo kêu trầm trầm, rờn rợn. Vài chị tiểu thương che nón lá nằm nghỉ trưa trước sân chợ chán nản nói: “Tiếng chim yến của nhà ông Minh thầy giáo, bán thuốc Tây, còn tiếng cú mèo, chim heo của nhà ông Tuấn bán quần áo. Lúc đầu bà con còn bực mình vì không nghỉ ngơi được, nhưng mấy tháng nay… nghe riết cũng quen”.
Ông Nguyễn Văn Tuấn, “chủ tiếng chim cú mèo, chim heo”, kể: “Dãy nhà phố của chợ An Hiệp gồm 6 căn liền kề, nhà anh Nguyễn Thanh Tuấn thứ 2, nhà tui thứ 3 rồi đến nhà ông thầy giáo Lê Văn Minh có quầy bán thuốc Tây. Kế bên nhà ông Minh là nhà ông Phạm Minh Đức – bán tạp hóa, và ông Đặng Minh Trí kinh doanh dịch vụ internet. Tụi tui ở đây từ trước, gia đình ông Minh mới dọn về hơn 2 năm, nhưng trong xóm chỉ có 6 nóc nhà nên sống với nhau rất tình nghĩa, chan hòa, không có hiềm khích gì hết”.
Giữa năm 2024, vợ chồng ông Minh có nói với ông Tuấn, ông Đức là sẽ cải tạo tầng trên cùng của ngôi nhà cho thoáng mát và đề nghị 2 ông cho nhờ mái nhà để chuyển vật tư lên thi công và được ông Đức đồng ý. Chẳng ngờ sau khi xây dựng xong tầng trên cùng của căn nhà, ông Minh mới tiết lộ lý do cải tạo nhà là để nuôi chim yến. Sau đó, ông cho lắp hệ thống loa, máy móc phát thanh phát tiếng kêu của chim yến rỉ rả suốt ngày để dụ chim về ở. Sự đã rồi, những gia đình liền kề nhà ông Minh đành bấm bụng làm thinh. Và đến cuối tháng 9/2024, ông Đức, ông Văn Tuấn, ông Thanh Tuấn, ông Trí đồng loạt gửi đơn đến UBND xã An Hiệp khiếu nại môi trường sống của họ bị ô nhiễm, ảnh hưởng nghiêm trọng.
Ông Đặng Minh Trí cho biết: “Trước đây, nóc nhà của chúng tôi rất sạch sẽ, nhưng từ khi nhà ông Minh nuôi chim yến thì nóc nhà tụi tui đầy phân chim. Trong khi đó vùng này nước sinh hoạt rất khó khăn, nước dùng cho ăn uống, nấu nướng hàng ngày đều sử dụng nước mưa từ trên mái nhà chảy xuống trữ vào hồ để dùng dần. Nóc nhà đầy phân chim nên chắc chắn nguồn nước mưa bị ô nhiễm, vậy tụi tui phải làm sao? Chưa kể, tiếng chim từ loa đài rất ồn ào…”.
Sau khi nhận đơn khiếu nại, UBND xã An Hiệp đã mời 2 bên đến để hòa giải nhưng bất thành bởi theo lý giải của ông Minh: “Chim yến chỉ “ị” vào nhà nuôi yến, không có thói quen “ị” bên ngoài!”. Trong khi đó 4 gia đình kiên quyết yêu cầu UBND xã phải buộc ông Minh di dời lầu nuôi chim yến đi nơi khác, trả lại cuộc sống trong lành cho họ.
Do hòa giải không thành, ông Lê Văn Chiến – Chủ tịch UBND xã An Hiệp, đã đề nghị cơ quan chuyên môn về môi trường của huyện Ba Tri đến hiện trường đo tiếng ồn và lấy mẫu phân chim, nước mưa về phân tích. Kết quả cho thấy tiếng ồn của loa phát tiếng chim yến chỉ có 60 đề-xi-ben (dBA) trong ngưỡng cho phép, còn kết quả thử phân chim và nước mưa thì đến nay chưa có. Tuy nhiên, ông Chủ tịch UBND xã vẫn đưa ra giải pháp: nếu ông Minh tiếp tục nuôi chim yến thì hỗ trợ 4 hộ liền kề tiền mua nước sinh hoạt sử dụng hàng ngày. Nhưng ông Minh chỉ đồng ý hỗ trợ mỗi gia đình số tiền 400.000đồng/năm. Trong khi đó các ông Đức, Trí và 2 ông Tuấn đều không chấp nhận, yêu cầu ông Minh phải ngừng ngay việc nuôi chim yến.
Theo ông Tuấn, nếu mỗi gia đình phải mua nước bình để sử dụng vì nước mưa bị ô nhiễm do phân chim yến thì 1 ngày tốn ít nhất 15.000đồng, 1 năm tốn hơn 5 triệu đồng. Nhưng cho dù ông Minh có chấp nhận hỗ trợ 5 triệu đồng/năm/hộ thì cũng không có ai đồng ý, vì tất cả đều mong muốn có lại không khí, môi trường sống trong lành như trước đây.
Trả đũa bằng chim heo, chim cú mèo
Sau 2 lần hòa giải bất thành, UBND xã An Hiệp cho rằng vụ việc đã vượt ngoài thẩm quyền của xã, còn các cơ quan của huyện Ba Tri vẫn chưa có giải pháp ổn thỏa, thì các ông Đức, Văn Tuấn, Thanh Tuấn đã lên kế hoạch trả đũa nhà nuôi chim yến của ông Minh.
Đầu tháng 12/2024, được bạn bè tư vấn, ông Văn Tuấn bỏ ra hơn 1 triệu đồng mua máy phát, loa, trụ sắt về thiết kế 1 dàn âm thanh ngay trên sân thượng nhà của mình, cách dàn âm thanh dụ chim yến của nhà ông Minh 5m. Ngay ngày đầu tiên hoạt động, dàn âm thanh của ông Văn Tuấn liên tục phát ra những tiếng kêu trầm trầm rợn người của chim heo, chim cú mèo. Ai hỏi, ông Tuấn chỉ nói: “Ông Minh có quyền lắp dàn âm thanh dụ chim yến thì tui cũng có quyền lắp dàn âm thanh phát tiếng chim heo, chim cú mèo, tui đâu có làm gì sai”.
Sau đó, vợ chồng ông Minh đã gửi đơn đến UBND xã An Hiệp yêu cầu không cho hàng xóm lắp loa trên nóc nhà phát ra tiếng chim cú mèo, chim heo. Bởi theo ông Minh, chim yến rất sợ chim heo, chim cú mèo, nên việc hàng xóm lắp máy phát tiếng chim rùng rợn này đã làm đàn chim yến của gia đình ông sụt giảm nhiều, gây thiệt hại đến kinh tế của gia đình ông.
Ông Tuấn bức xúc nói: “Các cơ quan hữu trách của huyện Ba Tri đã xác định ông Minh làm nhà nuôi yến trong khu dân cư không xin phép, làm ảnh hưởng đến các gia đình xung quanh, nhưng không xử lý, nên buộc lòng tui phải lắp dàn âm thanh phát tiếng chim cú mèo, chim heo để xua đuổi chim yến. Từ khi có chim heo, chim cú mèo, tui quan sát thấy phân chim yến trên nóc nhà đã giảm hơn 90%, nên tui cương quyết không tháo dàn âm thanh. Hơn nữa, sau khi ông Minh khiếu nại thì các cơ quan hữu trách đo tiếng chim heo, chim cú mèo chỉ có 61,1 đBA, vậy tui đâu có làm gì vi phạm pháp luật”.
Hiện tại đơn khiếu nại giữa các bên đã được UBND xã An Hiệp chuyển về UBND huyện Ba Tri giải quyết. Không biết sắp tới sự việc này sẽ được các cơ quan hữu trách giải quyết ra sao, nhưng từ tháng 9/2024 đến nay mối quan hệ láng giềng khăng khít giữa ông Đức, ông Trí, 2 ông Tuấn và thầy giáo Minh đã tan thành mây khói, không ai muốn nhìn mặt ai.
Hùng Anh