Chim Bách Thanh (hay còn gọi là chim Chàng Làng, Tiểu Ưng) là một loài chim thuộc họ chim Sẻ. Đây là một giống chim có kích thước nhỏ (chỉ nặng khoảng 60g), nhưng lại gây chú ý vì tập tính săn mồi đặc biệt của chúng. Bách Thanh được coi là mối đe dọa đối với những người săn chim cảnh.
Nguồn gốc xuất xứ
Theo Bách khoa toàn thư mở thì Họ Bách thanh (danh pháp khoa học: Laniidae) là một họ chim trong bộ Sẻ (Passeriformes), được biết đến vì hành vi bắt côn trùng, các loài chim hay động vật có vú nhỏ và xiên chúng trên các cành cây có gai.
Điều này giúp chúng khoét phần thịt của con mồi thành các mẩu nhỏ với kích thước thuận tiện hơn, cũng như có tác dụng làm “tủ đựng thức ăn” để sau đó chúng có thể quay trở lại để ăn tiếp.
Họ này bao gồm các loài chim cỡ nhỏ và trung bình. Cơ thể chắc, đầu to. Mỏ Bách Thanh điển hình có dạng móc câu với mút mỏ trên cong và có một hay hai mấu răng sắc, tương tự như của các loài chim săn mồi khác, phản ánh đúng bản chất ăn thịt của chúng.
Chúng có chân khoẻ, có mép sau giò trơn, ngón chân khoẻ, có móng sắc để giữ con mồi. Chim trống và chim mái nói chung có màu lông giống nhau. Chim non có lông nhạt hơn, thường có vằn hay vạch.
Các loài Bách thanh sống ở cây bụi, đồng ruộng, bãi cỏ. Một số sống ven rừng và vườn. Tổ hình chén, mỗi lứa đẻ 3-7 trứng. Các tên gọi phổ biến trong tiếng Việt là Bách Thanh, chàng làng, quích.
Phần lớn các loài Bách thanh sinh sống tại đại lục Á- Âu và châu Phi, nhưng có 2 loài ở Bắc Mỹ là Bách Thanh đầu to và Bách Thanh xám lớn. Không có thành viên nào của họ này sinh sống tại Nam Mỹ hay Australia.
Một vài loài Bách thanh còn gọi là “chim đồ tể” do hành vi giữ lại xác chết của chúng. Các loài chim đồ tể (Cracticus spp.) ở Australia không phải là Bách thanh, mặc dù chúng chiếm hốc sinh thái tương tự. Một vài loài châu Phi còn gọi là chim fiscal, có nguồn gốc từ tiếng Afrikaan để chỉ người treo cổ phạm nhân là fiskaal.
Đặc điểm nhận biết chính của chim Bách Thanh
Chim Bách Thanh có chiều dài từ 20.0cm – 23.1cm và nặng khoảng 34.01gram-51.02gram. Chúng có đầu xám với mặt màu đen, cổ và bụng có màu trắng, đôi cánh thì màu đen với những đốm màu trắng.
Tập tính sống của chim Bách Thanh
Trong tự nhiên, thức ăn của loài này rất đa dạng. Con mồi của chúng chủ yếu là các loài chuột, động vật nhỏ, côn trùng. Ngoài ra, loài chim này còn săn cả cóc, rắn và những giống chim khác có kích thước to hơn chúng.
Với những chiếc móng khỏe và mỏ có răng cưa sắc nhọn, chúng dễ dàng hạ gục con mồi. Chất độc của rắn, ếch nhái và côn trùng không ảnh hưởng gì đến loài chim này. Nhưng thông thường chúng sẽ đợi cho con mồi chết hẳn và chất độc suy giảm rồi mới ăn.
Loài chim này còn có tên gọi là “chim đồ tể”, do sau khi săn mồi chúng thường không ăn hết ngay mà sẽ treo xác lên cây. Chúng thường tìm những cây có gai nhọn, hoặc hàng rào thép gai và treo nạn nhân lên đó. Mục đích là để dành và tránh những loài khác ăn trộm mồi của chúng.
Những người săn chim chào mào, vành khuyên… rất ghét Bách Thanh vì sự xuất hiện của chúng sẽ làm chim khác hoảng sợ và bay hết. Loài chim này cũng không đẹp, hơn nữa tiếng hót rất chói tai nên không được ưa chuộng và cũng ít người bán loại chim này.
Tháng 2 tới tháng 6 âm lịch là khoảng thời gian lý tưởng để chim chàng làng giao phối và sinh sản.
Thường thì chim bách thanh đực sẽ ghim xác con mồi lên các hàng rào nhọn, đồng thời cất tiếng kêu để thu hút bạn tình
Khi tới mùa giao phối chim chàng làng đực và cái sẽ cùng nhau làm tổ, tổ của chúng có hình một chiếc chén nhỏ. Trung bình mỗi mùa giao phối chim có thể đẻ từ 4 tới 7 trứng.
Khu vực trú ngụ yêu thích của chim bách thanh là ở các bụi cây rậm rạp, khu vực đồng cỏ, có nhiều thức ăn.
Bởi những nơi này sẽ có thể trú ngụ rất tốn, đồng thời tránh được sự dòm ngó của con người cũng như các loài chim khác
Trung bình một chú chim bách thanh có tuổi thọ khoảng 11 năm nếu không gặp bất cứ trở ngại nào về điều kiện sống, thức ăn, kẻ thù…
Tuy nhiên điều này là rất hiếm, chúng có thể sống tối đa ở Việt Nam khoảng 4 năm là cùng.
Chăm sóc chim Bách Thanh hàng ngày
Tuy nhiên vài năm gần đây, phong trào nuôi những giống chim độc lạ bắt đầu nở rộ. Nhiều người bắt đầu quan tâm và săn tìm loài chim này. Chúng khá dễ nuôi và có thể bắt chước tiếng kêu của nhiều giống chim khác.
Khi nuôi chim non, bạn có thể cho chim ăn thức ăn như chim Oanh cổ đỏ. Bao gồm: bột đậu xnah, bột ngô, trứng luộc, bột cá, bột sâu gạo, phối trộn theo tỉ lệ 5:2:2:1. Có thể bổ sung thịt vụn để kích thích chim lớn nhanh hơn.
Bách Thanh là loài chim ăn thịt, hệ tiêu hóa của chúng không hấp thu được xenlulose. Vì vậy thức ăn của chúng bắt buộc phải có thành phần động vật. Tốt nhất là các loại thịt tươi, như bò, dê, lợn, gia cầm. Khi cho chim ăn không được cầm bằng tay không, để tránh bị thương.
Chim bách thanh giá bao nhiêu? Mua, Bán ở đâu?
Ngoài ra, hiện nay ở Việt Nam trào lưu nuôi các giống chim độc lạ ngày càng nở rộ. Nên nhiều người đã bắt đầu tìm mua và nuôi tại nhà giống chim này
Giá bán hiện nay của một chú chim bách thanh con là khoảng 100k.
Đây là giống chim tương đối hiếm ở nước ta nên việc tìm mua cũng sẽ tốn chút công sức. Bạn nên tìm hiểu các hội nhóm bán chim ở trên Internet trước khi qua các cửa hàng.
Thường thì các cửa hàng chim cảnh lớn trên địa bàn Hà Nội hoặc Tp Hồ Chí Minh sẽ có nếu bạn liên hệ đặt trước
Lưu ý khi nuôi chim Bách Thanh
Chim Bách Thanh là loài chim khá dữ, khó thuần, vì thế ít khi nuôi trong lồng. Thường người chơi sẽ nhốt lồng 2-3 ngày để chim quen nhà. Sau đó thả ra rồi buộc chân như vẹt, gà tre, cu gáy. Bách Thanh chịu nóng được nhưng chịu rét rất kém. Vào mùa đông cần giữ nhiệt độ trên 10oC.