(Baonghean.vn) – Lễ hội đền Cờn hàng năm, ngoài những hoạt động mang ý nghĩa tâm linh như lễ khai quang, lễ yết cáo, lễ cầu ngư thì hội thi Tiếng hót chim chào mào cũng là hoạt động thu hút đông đảo người chơi và khách tham quan. Đây cũng là nét độc đáo riêng chỉ có ở lễ hội đền Cờn (Thị xã Hoàng Mai)…
Ngày khai hội lễ hội đền Cờn năm nay trùng với đợt gió mùa về nên nếu xét về “thiên thời” quả là không thuận lợi cho những người chơi chim cảnh. Nhưng mặc cho những cơn gió buốt từ biển thổi vào, mặc cho cái lạnh tê tái làm cho cóng da cóng thịt, gần 250 lồng chim của người chơi ở thị xã Hoàng Mai, Thành phố Vinh, Tân Kỳ, Diễn Châu và một số tỉnh bạn như Thanh Hóa, Ninh Bình, Hà Nội vẫn tập trung đông đủ trước sân đền.
Hàng trăm con chim cùng tụ hội cũng khiến cho khoảng sân rộng bỗng chốc trở thành một bức tranh sinh động bởi chú “thí sinh” nào cũng được chủ ủ ấm và trang trí bằng những chiếc khăn rực rỡ sắc màu. Nhìn vào đó, cũng đã thấy được người chơi rất trân trọng cuộc thi, xem đây là một giải đấu thực sự dẫu nhân vật thi thố chính chỉ là… những chú chim.
Các “thí sinh” tham gia hội thi
Là một người chơi có thâm niên khá lâu năm, anh Nguyễn Vinh Quang đến từ phường Vinh Tân, Thành phố Vinh được xem là người chơi “mát tay” nhất trong số những người tham dự. Bởi chỉ riêng con chim chào mào có tên gọi dí dỏm là Toshiba của anh đã 7 lần đăng quang ngôi vô địch ở các giải đấu trong và ngoài tỉnh. Trong đó giải đấu lớn nhất là cuộc thi tổ chức ở Đông Anh, với hơn 500 lồng và có sự tham gia của nhiều tay chơi lão làng của Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.
Tuy đã được trang bị khá toàn diện nhưng đến với hội thi năm nay, anh Quang vẫn không khỏi lo lắng bởi số lượng người tham gia khá đông, có nhiều chú chim rất có tiềm năng. Anh Quang nói rằng: Chơi chim lắm công phu, từ cách làm thức ăn cho chim đến cách chăm sóc, tắm rửa. Mỗi người cũng có những sở thích khác nhau, người thích chào mào, người thích vành khuyên, người lại thích sáo. Ngoài ra cũng như nghe ca sỹ hát, người thích giọng trầm, người thích giọng cao, người lại thích nghe hát chúng tôi cũng có con hót cao, con hót giọng thấp. Chú nào hót bền bỉ, dẻo dai và có giọng trong vút thường là dành được ưu thế.
Để chọn được một con chim chào mào trao giải, các “thí sinh” phải trải qua 10 phần thi, trong đó tối thiểu phải là những chú chú chim không quá nhát, chao chim chưa đứng lồng, chim thiếu quá nhiều lông hoặc chim có tật. Phần thi vòng 1 kéo dài nhất, chừng 20 phút, gọi là vòng loại không hạn chế. Sau vòng này, những con nào đứng yên, xù lông, không thích ứng được với thời tiết sẽ bị loại. Tương tự các vòng sau, mỗi vòng chừng 10 phút sẽ loại dần những con tương ứng để cuối cùng chọn ra 5 con tham gia vòng thi cuối cùng.
Con nào đạt các tiêu chí về giọng và đấu giọng ( ra giọng đều đặn, tối thiểu giọng phải đủ 3 âm tiết trở lên), thái độ thi đấu (linh hoạt, biết nhảy cầu, chuyển cầu, rung cánh), độ bền thi đấu (chim biết hót nhiều giọng), dáng bộ (chim thon gọn, rắn chắc, nhanh…) sẽ là chú chim dành chiến thắng. Đưa đến một đội quân khá hùng hậu, trong đó có “đương kim vô địch” trong cuộc thi Tiếng hót Chim chào mào huyện Tân Kỳ, anh Hoàng Thanh Nam – Hội trưởng Câu lạc Bộ chim cảnh Tân Kỳ cho biết: Vài năm trở lại đây, phong trào chơi chim cảnh ở Tân Kỳ khá phát triển. Đây là thú chơi lành mạnh, ngoài giải trí còn giúp cho người chơi quên đi những tệ nạn, tránh xa các thói hư tật xấu và tạo cơ hội để những người chơi giữa các vùng miền giao lưu học hỏi với nhau.
Điểm qua những chú chim dự thi cũng cho thấy, ngoài những thí sinh đã có thành tích nhất định và có nhiều kinh nghiệm thi đấu cũng đã xuất hiện nhiều thí sinh tiềm năng, có những con chim có giá thị trường đến vài chục triệu đồng. Đây cũng là cơ hội để người chơi giới thiệu đến hội thi những chiếc lồng tinh xảo, có cái được làm bằng gỗ sưa, do nghệ nhân có tay nghề cao thể hiện có giá trên dưới 100 triệu đồng/chiếc.
Trao giải cho các chủ nhân thắng cuộc
Tính đến thời điểm này, cũng đã gần 5 năm, hội thi tiếng hót chim chào mào được tổ chức trong khuôn khổ của Lễ hội đền Cờn. Tuy vậy, những cuộc thi trước đây phần lớn được tổ chức tự phát, do các câu lạc bộ đứng ra vận động. Riêng năm 2014, thị đoàn thị xã Hoàng Mai là đơn vị chủ trì và kêu gọi các câu lạc bộ, các hội quán cùng tham gia. Cũng chính nhờ đó nên quy mô hội thi, công tác tổ chức và các thành viên tham dự đông đủ hơn – anh Lê Văn Lương, Bí thư đoàn thị xã Hoàng Mai cho biết. Thành công của hội thi năm nay cũng là cơ sở để thị xã Hoàng Mai đưa cuộc thi Tiếng hót chim chào mào là cuộc thi thường niên trong lễ hội đền Cờn. Đây cũng là một nét văn hóa, vừa là trò chơi dân gian những cũng là một trào lưu được nhiều người chơi, nhiều thế hệ ưa thích…