có tên khoa học là Timaliidae thuộc họ lớn của loài chim sẻ. Chim Khướu có khá nhiều kích thước và màu sắc khác nhau. Chúng sống chủ yếu ở các khu vực nhiệt đới, thường gặp nhất ở các nước Đông Nam Á. Ngay cả người có tính nhất cũng phải gật gù đồng ý. Chim Khướu có giọng hót hết sức hay và đa dạng và ít giống chim nào có thể so bì được.
Hiện nay chưa có một tài liệu cụ thể nào phân tích chi tiết về nguồn gốc của Chim Khướu. Chỉ biết rằng chim Khướu xuất hiện khá nhiều ở ba miền Bắc, Trung, Nam. Đặc biệt, các khu vực rừng già, rừng thưa thu hút rất nhiều Khướu tới làm tổ và sinh sống.
Chim Khướu có thể hót được rất nhiều giọng như giọng , chó, mèo, gà…Thậm chí tiếng mưa, gió, tiếng nước chảy. Nếu chú ý nghe kỹ thì chúng ta có thể nhận ra được nhiều âm thanh khác nữa. Tuy nhiên, cũng có một thực tế phũ phàng là không phải con Khướu nào cũng có thể nhại được nhiều âm thanh. Dù bạn có nhọc công dạy đến đâu chăng nữa chúng vân chỉ hót được 5- 6 câu.
Giọng Khướu rừng cũng hót không được trong và hay như Khướu nuôi trong nhà. Có lẽ một phần do kế sinh nhai trong môi trường tự nhiên. Nên chim Khướu rừng cũng không có thời gian để phát huy khả năng ca hát của mình.
Đại đa số những người mới chơi thường có thói quen mua thật nhiều chim. Với nhiều giống khác nhau để nghe được nhiều giọng hót cũng như hiểu hơn về kinh nghiệm chăm sóc của nhiều chim khác nhau.
Còn đối với những nghệ nhân chơi chim lâu năm lại hoàn toàn ngược lại. Họ chỉ muốn chăm sóc 1,2 chú chim đã vượt qua sàng lọc gắt gao theo kinh nghiệm của họ. Một là đỡ tốn kinh phí, hai là có thể tập trung chăm lo cho chúng được tốt hơn. Thông thường, người chơi chim thường dựa vào 3 tiêu chí sau để chọn giống chim Khướu tốt
Qua chia sẻ của người chơi chim lâu năm thì Khướu chỉ có 2 âm là Âm Thổ và Âm Kim. Những chú chim mang âm thổ thì giọng hót sẽ có phần Trầm còn âm Kim thì có xu hướng nhỏ nhưng lại vang khá xa. Nhưng người chơi khướu cũng thật khắt khe họ đa phần sẽ chọn giống Thổ pha kim. Tức giọng hót vừa vang nhưng lại có độ trầm bổng nhất định
Những chú Khướu hay hót thường sẽ dễ lọt vào mắt xanh của người mua chim. Trong giạng của những chú khướu thường sẽ có những âm thanh tương tối quen thuộc đôi khi sẽ có một số âm thanh khác thường như tiếng gió hú, tiếng nước suối róc rách…
Tùy vào từng giống chim mà hình dáng của chúng sẽ không giống nhau. Phần đầu Khướu có vóc dáng đẹp phải là chim có chiếc mỏ dài nhưng nhỏ. Nếu bạn may mắn tìm thấy chú Khướu này hãy nhanh chóng chọn mua, bởi đây là chú chim khôn, học nhanh nên sẽ hót rất hay.
Về mắt Khướu đẹp nhất phải là giống có mắt vàng, tiếp theo là mắt hạt lựu, cuối cùng là Khướu mắt nâu. Về đuôi nên chọn mua Khướu có đuôi thước, to, dài. Về chân cần chọn mua những chú chim có đầy đủ móng, chân cần thẳng, to để tạo được thế đứng vững chãi
Một chú Khướu có duyên hay không được đánh giá qua cử chỉ. Đây cũng là tiêu chí quyết định giá bán có cao hay không. Bởi chỉ những chim quý mới có được điệu bộ tốt. Một chú chim quý không chỉ có giọng hót hay mà khi chúng hót chiếc đuôi của chúng xòe ra và đập lên đập xuống nhẹ nhàng.
Hiện nay, ở Việt Nam chim Khướu được phân thành hai loại chính là Khướu Mun và Khướu Bạc Má
Khướu Mun sinh sống chủ yếu ở Miền Bắc và không sống được ở Miền Nam. Có hình dáng tương đối nhỏ nhắn, nhỏ hơn nhiều so với Khướu Bạc Má. Khướu Mun Mái có mắt đen láy, phần đuôi mắt có vệ đen dài. Đỉnh đầu sẽ có một cụm nhỏ lông màu trắng.
Hai bên má của chím có một vệ trắng có chiều dài chỉ bằng ngón tay út người trưởng thành. Nên nhiều người gán cho chim cái tên Bạc Má. Tùy theo khu vực sinh sống mà màu lông của Khướu Bạc Má cũng không giống nhau giữa hai miền Nam Bắc. Điển hình là Khướu Bạc Má ở Bảo Lộc có màu lông xám. Khướu ở Phú Giáo lại có lông màu đỏ đậm, Khướu Khe Sanh lại có màu xám tro.
Chân có màu đen, móng đen. Đặc biệt theo kinh nghiệm chơi chim lâu năm. Thì những chú chim có bốn móng chắc ở hai chân thì đều hót rất hay. Đây chính là lý do, những chú chim Khướu có màu lông dị thường cũng như chân có màu khác lạ dị tướng. Thì thường được rất nhiều anh em săn lùng và tìm mua với mức giá cao.
Cùng là người chơi chim Khướu nhưng sẽ có những nhận định khác nhau. Người thì nhận định Khướu Mun có giọng trong trẻo, dài hơi hót hay hơn Khướu Bạc Má. Người kia lại lớn giọng bảo Khướu Bạc Má Khe Sanh mới là loài Khướu hót hay nhất hiện nay ở Việt Nam.
Tốt hơn hết, chúng ta không nên tranh luận chuyện ai đúng ai sai. Nếu bác thấy Khướu này hay thì bác mua bác chăm sóc. Không chê bai gây mất hiềm khích, hòa khí giữa các anh em chơi chim.
Đối với các loài động vật có lông thì việc thay lông là rất bình thường. Thông thường chim thường thay lông sau khi quá trình sinh sản của chúng đã kết thúc. Thường rơi vào tháng 7 âm lịch. Quá trình thay lông nhanh hay chậm phụ thuộc rất nhiều vào tình trạng sức khỏe của mỗi chú chim. Khướu khỏe thì thanh lông sớm còn chim yếu thì quá trình này diễn ra chậm hơn.
Vào giai đoạn thay lông, Khướu phải đối mặt với tình trạng sức khỏe suy giảm, xệ cánh. Tình trạng này bất kỳ chú khướu nào cũng phải trải qua một lần mỗi năm. Nói thì có vẻ đơn giản, tuy nhiên nếu người chơi chim không chú ý chăm sóc, sưởi ấm, trùm lồng. Bổ sung các thức ăn bổ dưỡng cho khướu thì chú chim rất dễ chết.
Thức ăn tốt nhất trong giai đoạn này nên là bột đậu xanh trộn trứng thay thì gạo rang trộn trứng như mọi khi. Bạn không nên để vẻ ngoài của Khướu đánh lừa. Tôi đã gặp rất nhiều trường hợp Khướu thay lông những vấn hót rất căng. Tuy nhiên chỉ một thời gian sau là suy yếu và chết.
Mùa thay lông có lẽ là mùa buồn nhất của những chú Khướu và người nuôi. Bởi phải bỏ ra nhiều công sức để chăm bẵm mà lại không được hưởng trọn vẹn giọng hót của Khướu
Nếu chơi Khướu chỉ để chúng sống thì ta cho ăn gì cũng được. Nhưng để chúng hót hay và có sức khỏe dồi dào thì cần phải có một chế độ ăn uống khoa hoc và đủ chất. Khướu không hề kén ăn. Chúng có thể ăn thằn lằn, ếch, nhái, thịt bò, chuối, táo và các loại hoa quả khác. Nhưng thức ăn hằng ngày của chúng nên là gạo rang trộn trứng.
Hòa trộn một kg gạo tấm với 20 lòng trứng gà hoặc vịt đều được. Rang đều gạo tấm trên bếp lửa nhỏ, khi gạo đã vàng thì bạn. hòa trộn 20 lòng trứng với gạo. Cho thêm một chút đường, sữa bột và bột xương trộn khoảng 5 phút và đem phơi khô dưới nắng. Tấm gạo rang trộn trứng có thể cho khiếu ăn trong thời gian dài. Tuy nhiên, hàng tuần bạn nên đem ra phơi dưới ánh nắng mặt trời khoảng 3-5 tiếng để tránh ẩm mốc
Một lưu ý khác bạn cần quan tâm là không nên thay đổi thức ăn của Khướu liên tục thì có thể sẽ làm chúng bị sốc. Vậy nên, trước khi mua chim bạn cần hỏi thật cẩn thận người bán về chế độ ăn uống trước đây của chim để về chăm sóc được tốt hơn. Khướu cũng đặc biệt thích ăn chuối. Tuy nhiên chuối sẽ giúp thúc đẩy quá trình tiêu hóa của Khướu nên sẽ dễ khiến chất thải bị ra nhiều làm bẩn lồng.
Trong quá trình cho chim ăn bạn cũng cần đặc biệt chú ý về lượng nước có trong lồng. Khướu ăn và uống rất khỏe nên tuyệt đối không được để thiếu nước có thể khiến chúng bị chết.
Mặc dù Khướu là một dòng những giống chim có sức khỏe tốt. Tuy nhiên, chúng cũng có thể mắc một số bệnh như ghẻ, rận. Ngoài ra nếu không chăm sóc tốt chúng cũng có thể mắc bệnh cảm, suy nhược cơ thể.
Do người chăm sóc không vệ sinh chuồng sạch sẽ cũng như không tắm thường xuyên cho chim. Khi bị vi khuẩn Chorioptex tấn công khiến cho chim bị khó chịu. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh tình nặng có thể sẽ khiến chim không đứng được trên cầu nữa.
Cách điều trị: Nếu chim đã mắc bệnh, bạn có thể điều trị cho chúng bằng cách cho chân chim vào nước muối rửa sạch. Và xịt thuốc Frontline lên vết thương mỗi ngày cho đến khi khỏi hẳn
Rận chủ yếu sống ký sinh dưới lớp lông chim. Nếu có rận hút máu thì Khướu sẽ ngày càng ốm yếu và thường xuyên rỉa vào lông. Điều này vô tình khiến lông Khướu bị xù lên, trông rất mất thiện cảm.
Điều trị: Sử dụng nước muối pha loãng để tắm cho chim đồng thời kết hợp dùng Fronline để xịt vào cánh sẽ trừ được rận mạt.
Và còn rất nhiều bệnh khác, Tóm lại để chim luôn khỏe mạnh thì cần cho chúng ăn uống tẩm bổ đầy đủ, kết hợp tắm nắng và cho đi ngủ sớm
Tùy thuộc vào từng giống chim Khướu mà giá bán sẽ khác nhau, cụ thể: