Vốn là một dân tộc có truyền thống đạo đức cao, và tràn đầy lòng vị tha bác ái, nên người mình bất cứ nuôi một con chim nào, thú gì cũng đặt nặng tình cảm thương yêu vào nó, dù đó là con gà con vịt, biết trước là nuôi để ăn thịt cũng vậy.
Nội dung trong bài viết
Vậy, vóc dáng con chim là gì?
Còn điệu bộ của chim là gì?
Để biểu tỏ tình cảm thiết tha của mình đối với thú nuôi, người ta thích được gần gũi nó, nhìn ngắm vóc dáng và điệu bộ của nó, vuốt ve nó, thậm chí có người còn ôm ấp hoặc hôn hít nó nữa… Tình cảm giữa chủ nuôi và vật nuôi là một sợi dây vô hình ràng buộc chặt chẽ, đến nỗi người ta phải quên ăn mất ngủ, lo lắng bồn chồn khi gặp trưừng hợp thú nuôi bệnh hoạn, hoặc thất lạc đâu đó…
Đừng nói chỉ ở phương Tây, người ta lập nghĩa trang cho chó, cho mèo, có bia mộ hẳn hoi. Còn thú sống thì có Hội Bảo Vệ súc vật… can thiệp khi bị chủ ngược đãi; bị người ngoài hà hiếp, đe dọa đến sinh mạng. Còn ở mình tuy chưa có… điều kiện để thương thú nuôi đến mức đó, nhưng họ đối xử với chúng như đối với một người thân, quí hóa đến độ “sống nuôi chết chôn” thì chắc mười người như một, ai cũng làm như vậy cả.
Nuôi chim Khướu hay nuôi bất cứ một giống chim gì, người nuôi cũng tỏ ra quí mến, và thiệt lòng thương yêu chúng. Vì nếu không dành cho chúng một cảm tình đặc biệt thì đâu ai chịu khó bỏ thì giờ rồi rảnh vốn ít ỏi của mình dùng vào việc nâng niu chiều chuộng từng miếng ăn giấc ngủ, và chăm sóc chỗ ăn chỗ ở của chúng được sạch sẽ, tươm tất?
Do đó, trước khi nuôi Khướu (hay bất cứ một giống gì) chủ nuôi bao giờ cũng cố chọn lựa cho bằng được những chim có vóc dáng và điệu bộ thật tốt, dù phải trả với giá cao, như vậy mới mong không bỏ công chăm sóc… Dù sao thì cũng tốn một cái lồng, cũng tốn hao nhiêu đó thức ăn, vậy thì đâu ai dại gì lại chọn cho mình một con chim có những đặc điềm xấu xa, không vừa ý?
Mặt khác nuôi được con chim thuộc vào loại hiếm quí, cũng là một hãnh điện không nhỏ đối với bè bạn chơi chim. Còn mình thì hơn ai hết, được dịp ngắm nhìn thỏa mãn từ sắc lông đến điệu bộ và cả giọng hót nữa.
Đã chơi thì đâu ai còn tiếc của, vì đã tiếc của thì đâu còn ai nghĩ đến chuyện chơi! Nếu có tiếc là tiếc một điều phải nuôi con chim quá tầm thường, không ra gì, vừa thua chúng kém bạn, vừa không đem lại chút cảm hứng nhỏ nhoi gì cho mình.
Vậy, vóc dáng con chim là gì?
Đó là nét đẹp bên ngoài của thân thể. Không phải con Khướu nào cũng có vóc dáng đẹp. Có con đầu lo, con đầu nhỏ. Có con mình dài, có con lại mình tròn. Có con đuôi ngắn nhưng có con đuôi lại quá dài. Có con chân cao, con chân thấp… Sự to, nhỏ, ngắn, dài… không có nghĩa là xấu, mà các bộ phận đó có sắp xếp đồng thanh đồng thú hay không, đó mới là chuyện đáng nói đến.
Bộ lông Khướu cũng là một đóng góp quan trọng cho nét đẹp của nó. Với con Khướu mà hộ lông mướt mát, ngời ánh sắc, thử hỏi ai nhìn lại không mê? Không khen? Nó chẳng khác gì áo quần và đồ trang sức được khoác lên thân thể của một con người!
Còn điệu bộ của chim là gì?
Nói chung, nó bao gồm tất cả những cử chỉ, những hoạt động của con chim khi ăn cũng như lúc ngủ; khi đi, đậu cũng như khi hay nhảy trong lồng; khi hót cũng như khi múa… Những động tác đỏ của Khướu dù tốt hay xấu, ít có con nào giống con nào.
Có nhiều con điệu bộ thật tốt, càng nhìn càng mê, dù người khó tính đến đâu cũng không lấy cớ gì mà chê được, nên bán giá thật cao vẫn có nhiều người tranh nhau mua. Ngược lại có nhiều con Khướu điệu bộ rất tối, nhất cử nhất động gì cũng tạo ra khuyết điểm, khiến ai nhìn vào cũng chê bai. Những con chim tầm thường đó, xin lỗi, dù có bán với giá… chim bổi cũng không ai dám bỏ tiền ra mua! Thà là họ đi chọn mua con chim bổi vừa ý, mà sau này may ra còn tốt hơn con chim đã thuộc mà điệu bộ lại quá tầm thường này!
Cũng có nhiều chim điệu bộ cũng vừa tốt vừa xấu, được nét này thì mất nét kia, cho nên tìm một con thật hoàn hảo đúng với ý muốn của mình cũng không phải là chuyện dễ!
Nếu trong tay có được con Khướu tốt một cách toàn diện ngoài việc hãnh diện với bạn bè, còn là một nguồn an ủi lớn đối với mình, quên đi được những mệt nhọc khi phải dành từng chút thì giờ rảnh rỗi vốn hiếm có của mình để nuôi nấng và chăm sóc cho chim.
Tóm lại, nuôi con Khướu hót hay đã là việc đáng mừng, nhưng nếu thêm vóc dáng nó đẹp, điệu bộ nó tốt thì còn gì thỏa mãn đối với chủ nuôi hơn!
Điệu bộ tốt của chim Khướu: Điệu bộ được đánh giá là quí nhất ở chim Khướu là biết múa đuôi và múa cánh. Không phải con Khướu nào cũng biết múa đuôi, múa cánh, mà thường cả trăm con mới chọn ra được một con.
Có Khướu chỉ biết múa đuôi, chứ ít con vừa múa đuôi vừa múa luôn cả cánh. Tất nhiên là Khướu chỉ múa đuôi và múa cánh khi hót.
Múa đuôi không có nghĩa là nhịp đuôi xuổng nhè nhẹ khi hót, mà phải xòe đuôi rộng ra như cánh quạt mới gọi là đúng cách.
Còn múa cánh là bung hai cảnh rộng ra gần như cái thế đang bay, và cất lên nhịp xuống với nhịp múa của đuôi mới là chuyện hiếm thấy. Có con khi hót chỉ bung cánh ra chút ít, như kiểu cánh của máy bay phản lực, cũng được đánh giá là khá rồi.
Điệu bộ tốt của Khướu là khi hót chỉ đứng yên một chỗ trên cầu (không sàng cầu), với cái thế dạng chân, đứng thẳng, đầu hơi nghếch lên cao, và có thể nghiêng bên này, bên kia ra vẻ thách thức, cao ngạo.
Điệu bộ xấu của Khướu: Hót mà không hề biết múa đuôi múa cánh là con Khướu tầm thường. Nhưng, nếu chỉ như vậy thì cũng chưa có gì đáng chê trách bằng những điệu bộ được đánh giá xấu sau đây:
Ngửa cổ: Đây là cái tật của chim, khó lòng sửa đổi được. Thỉnh thoảng con chim ngước cao đầu rồi ngửa cổ ra theo cái thế như sắp “lộn mèo ngược”, lắc lư chừng vài cái rồi thôi. Cử chỉ “hề không ra hề” này chỉ làm tăng sự vô duyên của con chim mà thôi.
Sàng cầu: Con Khướu thường nhảy qua nhảy lại “xàng xé” trên cầu đậu, tạo nên cái thế lanh chanh, khiến chiếc lồng cũng theo chiều nhảy của chim mà đong đưa lúc lắc… Cái nết xấu này ở con chim bổi còn quá nhát người thì được, nhưng với chim thuộc thì phải chê. Con chim sàng cầu dù có vóc dáng đẹp cũng bớt đẹp vì đâu có ai nhanh mắt đề quan sát rõ đường nét trên thân mình nó được.
Cắn lông đuôi: có nhiều con Khướu có tật thỉnh thoảng quay đầu ra sau cố rứt lông đuôi ra, khiến bộ lông đuôi bị tưa ra trông rất xấu. Đâv là tật xấu của con chim chứ không phải rận mạt cắn, gây sự ngứa ngáy khó chịu. Nhiều người cho rằng có thể do con chim quá sung, theo kiểu do sung sức mới cắn bu lồng, nhưng không phui vậy. Lẽ nào sung quá đến nỗi phát cuồng đi bứt lông đuôi của mình?
Không xuống bố: Có nhiều con Khướu chỉ đậu trên cầu chứ không hề xuống bố lồng. Từ cầu đậu, nó có thể bay ngược lên nóc lồng, chứ không chịu xuống bố lồng. Chủ nuôi có rải cào cào trên bố lồng, nó cũng đứng yên trên cầu rồi cúi mình xuống để nhặt từng con lên ăn chứ không hề nhảy xuống. Nhiều người dễ tính thấy thế cho là chim có tính sạch sẽ, vì bố lồng vốn dơ bấn. Nhưng, sạch sẽ đâu chưa biết, chỉ thấy lộ ra sự hiếng lười, y như anh chàng đại lãn lười lao động, chỉ muốn của dâng tận miệng nên ra bờ ao nằm ngửa há miệng chờ sung rụng vào mồm mà nuốt vậy!
Tắm cóng: Tắm cóng cũng là tật xấu của một số chim Khướu. Dù đã cho tắm nước (ở lồng tắm) đầy đủ, nhưng chim vẫn tắm cóng, tức là sục mỏ vào trong cóng nước uống để vích nước lên mình mà tắm. Việc tắm cóng này làm bẩn lồng, bẩn nhà, tạo ra một sự “ăn ở” luộm thuộm…
Tóm lại, điệu bộ tốt cũng như xấu của chim Khướu không nhiều. Cái tốt như múa đuôi, múa cánh là do bẩm sinh, chim dở khó lòng bắt chước được chim hay. Nhưng, những điệu bộ xấu, nhiều cái có thể sủa đổi được, miễn là chủ nuôi phải bền lòng trì chí trong việc tập luyện. Chẳng hạn như việc con chim tắm cóng thì ta đừng bao giờ chăm nước đầy, vì chim có thót quen thấy nước trong cóng đầy và trong là tắm. Thà là treo trong lồng vài cóng nước, và bao giờ cũng đổ mức nước lưng chừng mà thôi.
Con chim không xuống bố lồng cũng dễ tập, với những chim này thì ta nên lạm thời nâng cao cần đậu lên một khoảng cách mà tầm với của nó từ cầu xuống bố lồng có một khoảng cách hơi xa. Chẳng lẽ thấy món ăn thích khẩu (cào cào) dưới bố lồng mà nó cứ đứng trên cầu nuốt nước bọt?
Với chim có tật cắn lông đuôi, chúng tôi cho đứng gần (treo lồng gần) chim mái một thời gian, do lúc nào cũng ra điệu bộ lăng xăng với chim mái nên nó dễ dàng “quen” cái tính xấu này.
Trong những tật xấu vừa kể trên thì tật phá lông đuôi là hại nhất, làm cho con chim mất cả dáng đẹp, mất cả giá trị…