Nếu sử dụng vật liệu tổng hợp compozit (hay composite) trong xây dựng nhà nuôi chim yến, chi phí đầu tư ban đầu sẽ giảm. Chỉ với 300 triệu đồng, người dân có thể hoàn thiện được một nhà nuôi chim yến, thay vì phải chi tiền tỷ như trước đây.
Nhà nuôi chim yến của anh Nguyễn Văn Anh (ở ấp Bể Bạc, xã Xuân Đông, huyện Cẩm Mỹ) có chi phí đầu tư ban đầu là 400 triệu đồng theo giải pháp xây dựng mới. Ảnh: H.Yến
Đó là điều mà anh Nguyễn Văn Anh (ấp Bể Bạc, xã Xuân Đông, huyện Cẩm Mỹ) khẳng định. Tự tin với hướng đi này, gia đình anh đã đầu tư 8 nhà nuôi chim yến ở Đồng Nai và Gia Lai. Anh cũng đã tư vấn và thi công 20 nhà nuôi chim yến cho người dân ở 2 địa phương này.
* Xây nhà nuôi chim yến lắp ráp từng phần
Hiện nay, nghề nuôi chim yến đang có tốc độ phát triển “chóng mặt”. Tổ yến là loại thực phẩm có nhiều giá trị dinh dưỡng, giá bán cao. Nếu đầu tư nhà nuôi chim yến thành công thì chủ đầu tư có thể “sống khỏe” nhờ việc khai thác tổ yến. Vì thế, không ít người chi tiền tỷ để xây dựng nhà nuôi chim yến, dù biết rằng khả năng thất bại của nghề này cũng rất cao. Bởi lẽ, chim yến là loài rất khó tính: dẫn dụ chưa chắc đã đến ở, đến ở chưa chắc đã làm tổ, làm tổ rồi chưa chắc đã ở lại luôn…
Do chi phí đầu tư cao mà chưa chắc đã thành công nên đến nay nghề nuôi chim yến hầu như chỉ dành cho giới nhà giàu. Những hộ nông dân có thu nhập thấp dù muốn cũng khó lòng theo đuổi nghề này. Xây dựng cơ bản là khoản chi phí lớn nhất khi đầu tư làm nhà nuôi chim yến. Vì vậy, muốn giảm chi phí đầu tư ban đầu thì cách tốt nhất là hạ giá thành xây dựng nhà nuôi chim yến xuống nhưng vẫn phải đảm bảo các tiêu chí để dẫn dụ đàn yến. Giải pháp được anh Nguyễn Văn Anh đưa ra là dùng vật liệu compozit thay thế cho sàn đúc bê tông.
Theo đó, nhà nuôi chim yến thường có thiết kế ít nhất là 2 tầng, sàn thường được đổ bê tông. Ưu điểm của giải pháp xây dựng này là kiên cố, chắc chắn. Nếu đầu tư nuôi yến thất bại thì có thể chuyển sang làm nhà ở. Khuyết điểm là sàn bê tông có thể thấm nước làm cho các thanh gỗ (nơi chim yến đậu để làm tổ) bị ẩm mốc, chim yến dễ bỏ đi.
“Nếu thay thế sàn bê tông bằng vật liệu compozit sẽ có các ưu điểm như: thời gian thi công nhanh hơn, giá thành rẻ, vật liệu không bị thấm nước. Cũng do đặc tính nhẹ của vật liệu nên có thể xây dựng theo kiểu lắp ghép từng phần được, tức là yến về nhiều tới đâu thì làm rộng ra tới đó. Chi phí đầu tư ban đầu thấp hơn. Nhưng vật liệu này cũng có nhược điểm là không được chắc chắn. Vì vậy, với cách xây dựng này người dân chỉ có thể làm nhà chuyên để nuôi chim yến chứ không làm theo kiểu kết hợp bên dưới làm nhà ở, bên trên làm nhà nuôi chim yến như cách xây dựng sàn bằng bê tông được” – anh Văn Anh giải thích.
Ngoài ra, anh dùng vật liệu gỗ tự nhiên để ráp trần, làm nơi cho yến cư trú và làm tổ. Dàn âm thanh dẫn dụ chim yến được chia làm nhiều loại: loại tiếng ngoài dùng để hấp dẫn chim yến quy tụ lại; loại tiếng hút để thu hút chim chui vào nhà; loại tiếng ở trong để chim yến tưởng rằng nhà này đã có nhiều chim yến ở mà không bỏ đi… Sau quá trình tìm hiểu tại nhiều nơi, hiện tỷ lệ thành công trong quá trình xây nhà yến của anh Văn Anh khá cao, từ trên 70% trở lên.
* “Thuyền nhỏ tiến vào rạch sâu”
Với giải pháp này, anh Nguyễn Văn Anh đã tham gia Cuộc thi khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tỉnh Đồng Nai năm 2024 và được lọt vào vòng chung kết. Bà Nguyễn Thị Hoàng, Giám đốc Sở Khoa học – công nghệ cho biết: “Dự án của anh Văn Anh tuy không đoạt giải nhưng lại là dự án duy nhất nhận được khoản đầu tư trị giá 500 triệu đồng”.
Với giải pháp xây dựng nhà nuôi chim yến của anh Nguyễn Văn Anh, trung bình chi phí đầu tư ban đầu cho một nhà nuôi chim yến rộng khoảng 80-100m 2 là 300 triệu đồng. Đây là số tiền mà nhiều hộ nông dân có thể đáp ứng được.
Anh Văn Anh hào hứng nói: “Tôi nghĩ những người đầu tư nhà nuôi chim yến trị giá hàng tỷ đồng cũng giống như những con thuyền lớn. Mà thuyền lớn thì phải đi ở sông rộng, tức là đối tác đầu tư cũng phải nhiều tiền. Còn giải pháp đầu tư của tôi lại giống như con thuyền nhỏ. Tôi không đi ra sông rộng mà sẽ luồn lách vào rạch sâu, là đến với những người nông dân có vốn đầu tư nhỏ. Đây là một thị trường xây dựng nhà nuôi chim yến tiềm năng. Bởi theo tôi, điều kiện ở nông thôn, vùng sâu, vùng xa, thậm chí là cao nguyên, hải đảo thì phù hợp để nuôi chim yến hơn vùng đô thị”.
Sau khi xây dựng cho gia đình thành công, anh Văn Anh đã thành lập công ty, nhận tư vấn, thi công nhà nuôi chim yến cho người dân. Đến nay, anh đã thi công nhà nuôi chim yến cho hơn 20 hộ, chủ yếu ở Đồng Nai và Gia Lai.
Khảo sát kỹ trước khi quyết định xây nhà nuôi chim yến
Theo kinh nghiệm của anh Nguyễn Văn Anh, muốn nuôi yến khâu đầu tiên là phải khảo sát xem khu vực định làm nhà nuôi có yến hay không. Nên quan sát vào mỗi buổi chiều xem chim yến có bay về phía nhà nuôi và hướng bay của chim yến. Nếu chim bay về từ nhiều hướng thì nên chọn hướng có số lượng chim nhiều nhất để xây nhà: lỗ thu chim phải đặt đối diện với đường chim bay để đón trọn đàn chim vào nhà.
Ngoài ra, có thể chuẩn bị loa cùng với một file âm thanh dẫn dụ chim yến, phát tiếng loa thử vào nửa buổi sáng hoặc cuối giờ chiều. Khu vực được coi là khả thi để làm nhà nuôi yến phải có khoảng từ 50 con trở lên bay qua.
Hải Yến