Chăm Sóc Chim Chích Chòe Lửa
Muốn cho chim quí được đẹp mãi, sung sức mãi thì ta cần phải gia công chăm sóc cho chim nhiều hơn, cẩn thận hơn. Ai nuôi chim hót mà không chịu khó bỏ công chăm sóc thì hậu quả sẽ đến với mình ra sao, có thể đoán biết trước được.
Nuôi Chích Chòe Lửa, công chăm sóc không nhiều, nhưng cũng đòi hỏi đến sự siêng năng cần mẫn của chủ nuôi.
Khó khăn nhất và tốn nhiều thời giờ nhất là khi nuôi dưỡng chim con. Nào là phải cho ăn đủ bữa, nào phải lo sưởi ấm khi tiết trời trở lạnh, nhất là về đêm. Nào là lo vệ sinh nơi ở (ổ nhân tạo) của chim sao cho lúc nào cũng sạch sẽ, tươm tất... Công việc đó gần như "buộc tay buộc chân" mình vđi chú chim con suốt ngày, không rời xa ra được! Chúng ta phải mất khoảng ba tuần để vất vả vđi những công việc nâng niu chăm sóc ấy...
Khó khăn kế tiếp là khi chăm sóc con chim bổi. Do tính chim quá nhát, không dám gần người, nên mọi công việc chăm sóc của ta đối với chú chim bổi lúc nào cũng tính toán kỹ để đánh nhanh rút lẹ nếu không thì bộ lông chim sẽ te tua, đầu chim sẽ bị chảy máu, do chim bay nhảy loạn xạ trong lồng mong tìm cách thoát thân... Đó là những lúc cho chim ăn uống.
May một điều là chim bổi Chích Chòe Lửa lại dễ nuôi. Với người có nhiều kinh nghiệm trong nghề, chim bổi vào tay họ ít có con bị chết!
Ở đời quả có nhiều chuyện lạ: Con Chích Chòe Than tuy sống gần người, làm tổ trong vườn cây trái quanh nhà, nhưng khi bắt về nuôi lại tỏ ra quá nhát, khó nuôi. Ngược lại, chim Chích Chòe Lửa lại sống trong rừng trong rú, xa làng mạc hàng chục cây số, thế mà con chim bổi Lửa lại dễ nuôi, mau thuần hóa hơn Chích Chòe Than!
Mấy ngày đầu tiên cho chim bổi ăn toàn trứng kiến, sau đó trộn trứng kiến với ít bột trứng để chim ăn quen đần mùi vị của bột. Sau cùng thì ăn bột nguyên chất với trứng kiến, cào cào, sâu... Thế là chim chịu sống trong môi trường sống mới tương đối dễ dàng!
Nuôi Chích Chòe Lửa, ai cũng phải nghĩ đến việc sắm cho con chim cảnh một chiếc lồng thích hợp với chúng. Vì Chích Chòe Lửa không thể nhốt trong lồng của Hoạ Mi hoặc lồng Chích Chòe Than được, vì đuôi nó quá dài, Trong khi đó, Họa Mi và Chích Chòe Than có thể nuôi cùng một cỡ lồng kết quả vẫn tốt.
Chích Chòe Lửa do có chiếc đuôi dài nên lồng nuôi chúng có tên là "lồng Lửa". Nếu con chim có chiếc đuôi dài vừa phải thì người ta dùng loại lồng từ 64 đến 68 nan. Ngược lại, nếu chim có chiếc đuôi dài thậm thượt thì phải chọn loại lồng thật lớn, từ 72 đến 80 nan mới vừa.
Nuôi chim trong loại lồng không đúng kích cỡ thì không sao bảo vệ được bộ lông, nhất là lồng đuôi, vốn khá dài lại thường đánh đuôi lên xuống rất sinh động!...
Việc cho chim ăn ụống mỗi ngày cũng là việc nhẹ nhàng và đơn giản, do thức ăn đã được pha chế sẵn dành cho ăn về lâu về dài.
Thức ăn bột (trộn trứng) nên đổ vào cóng cho chim ăn tự do, nhưng không nên đổ đầy quá, mà chỉ cho ăn vừa vặn hai ngày. Hêt thời hạn này mà số bột trong cóng còn dư thì phải đổ đi, đừng tiếc, vì có thể đã bị nhiễm khuẩn, ăn vào có thể hại đến sự tiêu hỏa của chim.
Nước uống nên thay hằng ngày, mỗi sáng mỗi thay. Vì chim ăn thức ăn bột nên uống nước dễ bị vấy bẩn, mau chua, không nên để qua hôm sau. Xin nhớ mỗi lần thay nước quí vị chịu khó rửa sạch cóng nước để ngày nào chim cũng được uống nước tinh khiết.
Nước uống của chim không cần phải đun sôi như một số người bày vẽ ra, chỉ tốn công vô ích. Nước uống tốt nhất là nước mưa, nước máy hay nước giếng cũng được.
Việc cho chim ăn, nếu có tốn nhiều công, chính là việc phải cất công đi mua trứng kiến, cào cào hoặc sâu tươi. Sâu khô thì một lần mua cho ăn dần cả tháng cũng không sao.
Trứng kiến thì mua ngày nào cho ăn ngày nây, nhưng vđi chim thuộc thì ngày ăn ngày nghĩ, đời chim cũng đã là quá sướng rồi.
Cào cào thì vài ngày cho ăn một lần cũng được. Có điều nếu biết nuôi sống cào cào để dành cho chim ăn dần trong vài ba ngày thì đỡ tốn công đi mua. Nên đóng một cái hộp mà chung quanh bằng lưới muỗi để nhốt cào cào. Trong hộp cần để một ít lá chuối tươi, thỉnh thoảng phun vào ít nước lã là có thể nuôi sống được cào cào trong vài ba ngày.
Sâu tươi mua một lần có thể cho chim ăn được vài ba ngày, nếu trong cóng đựng sâu có để một mẩu bánh mì nhỏ để sâu có cái ăn mù sống. Chích Chòe Lửa do bầu diều nhỏ nên tiêu thụ khoảng vài muỗng cà phê sâu tưưi mỗi ngày là quá đủ... Ngay cào cào chim ăn cũng ít, độ mươi lăm con mỗi ngày ỉà nhiều. Trong khi Chích Chòe Than có thể ăn hết bôn năm chục cào
Tóm lại, cách vài ba ngày một lần, ta chịu khó cất công đi mua cào cào, trứng kiên, sâu cho chim ăn cùng đủ bổ dưỡng. Vì vậy, dù trong nhà nuôi hàng chục con Chích Chòe Lửa thì công cho ăn cũng không đáng là bao!
Ngoài việc cho chim ăn uống ra, mỗi sáng từ tám đến chín giờ, ta nên treo lồng chim nơi có ánh sáng ban mai chiếu vào để chim tắm nấng. Việc tắm nắng rất có ích, vì nhờ đó mà chim được sống mạnh, do hấp thụ được Vitamin D. Nhưng, việc cho chim tắm nắng không nhất thiết phải lo hằng ngày, mà hai ba ngày một lần cũng được. Tắm nắng cũng không nên tắm quá lâu, khiến chim phải há hốc miệng ra mà thở... Mỗi lần tắm nắng như vậy kéo dài khoảng 45 phút là quá đủ.
Vài ba ngày một lần ta cũng nên cho chim tắm nước. Khi tắm nên sang chim qua lồng tắm để chim tắm tư do trong mươi lăm phút là vừa. Trong khi đó thì chủ nuôi lo tranh thủ vệ sinh sạch sẽ lồng mới, trong đó có cóng ăn, cóng uống, cần đậu, bố lồng.
Chim sẽ sống mạnh và chịu trổ thần lực ra phục vụ chủ nuôi nếu phần chăm sóc chim được lo chu đáo. Sức khỏe bao giờ cũng được đánh giá là quí hơn vàng, dù đó là người... hay con chim cũng vậy! Con chim Chích Chòe Lửa nuôi thuộc, giá cả cũng gần chỉ vàng chứ đâu ít ỏi gì?
Giống chim thích sống yên tĩnh, thích được ngủ sớm. Nếu con chim tối được ngủ sớm như cách sống tự do ngoài rừng, thì cả ngày hôm sau chúnp không phải ngủ gà ngủ gật. Do thiêu ngủ nên chim biếng hót, mọi sinh hoạt đều sút kém. Mà nêu việc "ngủ ngày quen mắt" này trở thành thói quen, trở thành tật xấu, thì đó là chuyện không tốt đẹp gì!
Vì vậy, trứớc khi trời tối, ta nên phủ áo lồng rồi treo chim vào một nơi yên tĩnh nhất trong nhà để chúng được yên ổn mà nghỉ sớm. Tốt hơn hết là nên tắt đèn (nơi chim ngủ) để chúng được yên giấc hơn.
Việc trùm áo lồng suốt đêm cũng có điều lợi khác là giúp chim ngủ được ấm áp, tránh đưực gió độc, gió lạnh, và ngăn ngừa bọn chuột, gián, thằn lằn... tìm cách xâm nhập vào lồng để kiếm chút thức ăn...
Con chim mà tối được ngủ no giấc thì tờ mờ sáng hôm sau chúng đã cất tiếng hót chào đón bình minh, và sau đó cứ ri rả ca hót suốt ngày, khiến ai thấy cũng khen, ai nghe cũng thích. Tối cho chim ngủ sớm là thích hợp với lối sống tự nhiên của chúng.
Tóm lại, việc chăm sóc cho chú chim Chích Chòe Lửa không mấy nhiêu khê: có việc phải làm mỗi ngày, nhưng có việc phải hai ba ngày mới mó tới một lần. Chúng ta không nên vì cưng chim, vì quá đam mê với thú vui mà tự bày ra những phương thức chăm sóc cầu kỳ phiền phức, xét ra không lợi gì lắm cho sức khỏe của chim, để làm mất nhiều thì giờ của mình một cách vô ích.
Nuôi con chim quí mà biết để tâm chăm sóc thì đó là việc nên làm, chí trách những người dư ăn thừa để đám bỏ ra tiền triệu để mua chim nhưng lại lơ là trong việc dưỡng nuôi, chăm sóc khiến con chim quí phải sống dỏ chết dỏ trông thật tội nghiệp...