Chim họa mi còn có tên gọi khác là họa mi vàng, được phân bố ở miền bắc và miền trung Việt Nam. Trên phương diện khoa học, chim họa mi còn có tên khác là Garrulax canorus; thuộc ngành động vật có dây sống.
Họa mi có tiếng kêu dài, chúng có thể hót liên tục suốt năm. Dù là vào mùa nào, lúc nắng hạn, mây mù giăng lối; bất kể từ sáng đến tối giọng hót luôn lảnh lót, dễ nghe. Giọng của chúng không chỉ hay, có thể luyến láy từ trầm thấp đến cao bổng mà còn có thể nhái; bắt chước giọng chim khác loại, giọng chó, mèo kêu, gà gáy nghe rất vui tai và thú vị!
Chim họa mi thường có màu hạt dẻ ở lông, còn có màu khác tùy vào mỗi loại và mỗi miền mà nó sinh sống. Tuy nhiên đôi mắt của họa mi thì luôn không đổi với những viền trắng nhỏ quanh mắt họa mi dù nó có màu lông như thế nào.
Kể cả khi cùng là con người, nhưng sẽ có người tốt người xấu, người hay người không hay. Chim họa mi cũng như vây. Không phải loại chim họa mi nào cũng sẽ hót hay. Có con giọng hót cao, dài nhưng cũng sẽ có con giọng hót trầm nhỏ, ngắn. Ví dụ, nếu ở miền Nam thì họa mi sẽ có màu nâu đất, hót vang nhưng không dài. Vì vậy, nhiều người nuôi thường tìm và “săn” chú chim họa mi chuẩn, giống tốt, nghe kêu cho đã cái tai.
Việc lựa giống là bước quan trọng không thể sơ sài. Một con họa mi chuẩn, đang đứng đấu hót có thế xem xét bằng các cử chỉ sau:
Toàn thân đứng yên một chỗ, không liếc sang nhiều phía
Tư thế đầu ngẩng lên, không cúi xuống thấp
Phần chóp đuôi cúp xuống đều nhau
Đôi cánh giữ yên, không xòe ra
Mỏ nhọn ưỡn dài
Tổng thể nhìn chung, chim ở trong tư thế tỉnh táo, đầy sự “truất” cùng tự tin là một chú chim đạt điểm tối đa.
Ngoài ra, bạn cũng có thể phân biệt một chú chim họa mi giống tốt bằng những yếu tố cụ thể sau:
Đầu: Khổ đầu lớn hình dài. Nên chọn loại xà đầu (đầu rắn), nếu nhìn ngang sẽ thấy phần mỏ phía trên trán so với đỉnh đầu là một đường thẳng thì đạt chuẩn.
Mỏ: Mỏ vót dài hơi cong.
Ngực: Ngực chim lớn bằng phẳng.
Lưng: Phần lưng sẽ có mái vòm gồ lên, bạn nên nhìn ở phía ngang và chính diện để thấy rõ.
Lông: Lông mỏng, tơi mềm, không nên chọn lông dày.
Mắt: Nên chọn họa mi có đôi mắt to, tròng mắt sâu và sáng. Những con có thần khí; sự cảnh giác và nhạy bén, đôi “mày” như sợi chỉ suốt dài đối xứng là những con tốt; đáng để đầu tư.
Chân rắn chắc. Cẳng chân phải to, có viền màu sẫm. Móng chân quấn chắc vào cầu.
Bộ lông: Chim giống tốt sẽ được phủ lớp áo lông mới sáng bóng . Phần lông đầu mỏng, ôm da sát vào da đầu. Lông cánh mượt, bóng mướt ép sát thân; Đặc biệt lông luôn phải mềm mượt, óng ả và tơi xốp.
Không chỉ dựa vào vẻ ngoài của chúng, người mua/người nuôi cũng có thể lựa chim họa mi giống tốt qua những đặc điểm sau:
Dáng đứng vững vàng, thư thái
Tiếng hót du dương, kéo dài hơi
Giọng trong, luyến láy có trầm có cao
Đứng trên cầu, hai đùi khép hẹp lại, bàn chân dang ra, thành hình chữ V (viết ngược).
Lông ngoài màu đen, hoa văn sọc rằn, sáng, rõ ở trên lưng và trước ức là con trống. Nếu màu nhạt, không rõ ràng là con họa mi mái.
Những con trống thường sẽ có thân hình to và dài hơn con mái.
Đầu con trống lớn rộng, đầu con mái ở hai bên hẹp, nhỏ.
Chân con trống cứng cáp, to.
Những yếu tố để phân biệt trên chỉ mang tính tương đối, đạt yêu cầu chuẩn xác ở một mức độ nhất định. Người ta thường nghe tiếng hót của chim trống và mái để phân biệt. Đây cũng được xem là cách phân biệt mang tính chính xác cao nhất!
Tiếng hót của chim họa mi trống thường có âm điệu lanh lảnh cao, phong phú về âm hưởng.
Giọng hót của chim mái chỉ đơn điệu xùy, xùy, tiếng hót khàn hơn con trống. Tuy nhiên, họa mi mái lại nhanh thích nghi hơn so với họa mi trống. Thường người ta sẽ mua họa mi mái kích trống cũng vì lí do này. Trong khi những con họa mi trống mới bổi còn nhát, ít con dám mở miệng hót ngay thì họa mi mái chỉ thoáng nghe tiếng họa mi trống là mi mái xùy thúc trống hót ngay.
Phân biệt bằng số lượng chim họa mi non trong ổ
Thường những ổ chim họa mi có từ 3-5 chim con, vì vậy, có thể phân biệt theo số lượng chim non trong tổ theo cách sau:
Những tổ chim có khoảng 3-4 con chim non thì thường là 2 trống 1 mái hoặc 3 trống 1 mái
Những tổ chim có khoảng 5 con thì thường là 3 trống 2 mái
Ngoài ra, còn một số quy luật như sau:
Con chui ra đầu tiền thường là con trống
Những ổ chim chỉ có 3 và 4 con: con lớn nhất và lớn thứ 3 là trống.
Những ổ chim chỉ có 5 con: con lớn thứ 1, 3, 5 là trống, còn lại là mái.
Phân biệt qua màu sắc trong họng chim họa mi non
Mi mái trống thì lớn con, sức ăn rất mạnh, mỏ há rộng. Lúc chúng há mỏ đòi ăn, hãy nhìn trong họng:
Phía mép có màu hồng nhạt hoặc hồng đỏ là mi trống
Phía bên mép có màu vàng hẳn là mi mái
Trong số các loài chim rừng biết hót, chim họa mi là loài có thức ăn giản dị nhất, người nuôi không phải tốn quá nhiều chi phí ăn uống cho chúng. Chỉ cần trộn gạo với trứng và cào cào là đủ. Mỗi ngày chúng chỉ ăn một muỗng nhỏ nhưng nếu muốn cho chim sung, phải cho ăn cào cào tầm khoảng ba chục con mỗi ngày.
Đậu nành dạng bột: 2gDùng phần lòng đỏ của trứng gà: 3gRau cỏ xanh: 2gCá lấy phần thịt xay: 3g.
Trộn nhão các loại trên với nhau tạo ra loại hỗn hợp vừa đủ chất dinh dưỡng cho họa mi non lại dễ dàng mua và thực hiện. Lưu ý nên cho họa mi ăn những đồ dễ tiêu hóa. Các loại thức ăn tổng hợp như cám gà con thì không nên sử dụng vì sẽ làm tuổi đời chim họa mi ngắn lại.
Chim họa mi non có giá từ 150K- 280K/con.
Chim họa mi mái có giá từ 1 triệu – 1 triệu 6/con. Có những con đẹp, chất lượng cao, giá trung bình từ 30 – 40 triệu.
Những con họa mi trống mộc, đô con lực lưỡng có giá khoảng 350K- 450K/con. Đặc biệt đối với những con đã được thuần dưỡng, tùy vào ngoại hình, giọng hót mà mức độ chênh lệch giá lên khoảng trên dưới 1triệu – chục thậm chí cả trăm triệu/con
Muốn họa mi hót hay; có thể bắt chước được nhiều giọng; bạn phải cho chim đi dượt (trùm áo lồng rồi để dưới đất cho chúng nghe các các con khác hót; sau đó bắt chước giọng.
Nếu chim của bạn là chim mộc ( là chim mới bắt từ rừng, chưa qua thuần chủng) thì bạn phải mang đi dượt chim. Nếu không dượt chim được thì bạn có thể dùng cách dễ hơn là mua CD họa mi trống hót để chim nghe rồi bắt chước. Muốn tập cho chim hót khỏe; hay; nhiều giọng thì nên để lồng chim lên cao, yên tĩnh.
Cũng như việc hát, nếu không được rèn luyện thường xuyên thì sẽ hát yếu; hát không hay. Những con chim không được tập dượt thường xuyên sẽ hót yếu hơn; không hót được nhiều màu giọng, hót không hay.
Chim mộc là những con chim mới bắt từ rừng về. Khi mới về, chim rất hoảng sợ, nhút nhát. Nuôi chim lúc này sẽ khó khăn vì chúng chưa quen với cuộc sống trong lồng. Mỗi khi thấy bóng người, nghe tiếng động lạ; chúng sẽ bay nhảy loạn xạ, đâm đầu vào các nan lồng dẫn tới rách đầu, chảy máu, gãy đuôi; thậm chí tử vong.
Không nên chọn nuôi hoặc mua chim trong giai đoạn này nếu chưa có nhiều kinh nghiệm. Tốt nhất nên mua những con chim tương đối hoặc đã được thuần, đã thích nghi với môi trường nuôi nhốt.
Có thể nói giai đoạn thuần hóa chim mộc là giai đoạn vất vả nhất.Ở giai đoạn “mộc”, chim còn sợ hãi nên bạn chỉ cần tiếp nước và thức ăn đầy đủ. Sang đến giai “thuần”, tức là sau khi chim đã dần quen, chịu ăn uống; thì bạn bắt đầu luyện cho chim biết những thói quen và cách phản ứng khi sống trong lồng.
Lưu ý nên thực hiện tất cả những công việc như ăn, uống, ngủ nghỉ,… vào một thời gian cố định trong ngày. Từ đó hình thành cho chim những phản xạ cần thiết.
Sau khi đã dần thích nghi với môi trường mới, bạn mới nên dần gỡ áo lồng. Tất cả những giai đoạn này cần sự kiên nhẫn; không nên quá vội vàng tránh việc chim không những không thuần được còn đi về nơi chín suối.
Vào ban ngày, bạn nên treo riêng chim trống và mái; tập cho họa mi trống kêu bằng cách dùng mi mái thúc trống. Khi nghe thấy tiếng chim mái gọi, chim trống sẽ luyện tập giọng hót của mình.. Họa mi mái xùy rất khỏe cũng như dạn dĩ môi trường mới hơn con trống nên nếu bạn mua mi mái mới cũng không vấn đề. Họa mi mái chỉ thoáng nghe tiếng họa mi trống là mi mái xùy thúc trống hót ngay.
Một điều cũng hết sức quan trọng khi chăm sóc chim nên dịu dàng, nhẹ nhàng, từ tốn. Chưa có bất kỳ chứng minh nào về điều này. Tuy nhiên, nếu bạn là chim, hẳn bạn cũng sẽ thích được nâng niu, vuốt ve hơn là bị đối xử thô lỗ, tàn bạo.Tóm lại việc chăm sóc và thuần hóa chim hoạ mi rất vất vả. Nó đòi hỏi người chơi phải có sự kiên nhẫn, tỉ mỉ. Nếu người nuôi thật sự có tình yêu đối với loài chim họa mi này, họ sẽ làm được. Đặc biệt, khi thấy thành quả là những tiếng hót du dương, lanh lảnh đến từ mỏ chim họa mi mình nuôi, họ sẽ khóc cho mà xem.
Một số lưu ý khi nuôi chim họa mi
Không tự nhiên thay đổi thức ăn. Làm vậy chim sẽ bị dị ứng thậm chí bỏ ăn vì không quen mù, lạ vị. Từ đó làm chậm quá trình phát triển của họa mi.
Thức ăn phải đảm bảo vệ sinh.
Nước uống sạch, không nhiễm bẩn. Nên thay nước thường xuyên.
Không nên cho chim họa mi ăn đồ mặn .
Có thể thêm như cào cào, sâu quy,… khi cho chim ăn.
Thông tin liên hệ tại:
Gmail: [email protected] Điện thoại: 0931315148 Fanpage: Gà Chọi Việt