Kỹ thuật trồng Ớt Chỉ Thiên, Nguồn: ThS. Nguyễn Thanh Phong – TTKNKNKN Thái Bình.
Hiện nay trên thị trường giống ớt cay chủ yếu là : ớt chỉ thiên Công ty giống Đông Tây, chỉ thiên 25… chỉ địa Hotchilli, Redchilli, Lai số 20 của công ty giống cây trồng miền nam. Đây là những giống cho năng suất cao, chông chịu sâu bệnh tốt.
I. Giống và thời vụ trồng1. Giống ớt Hiện nay trên thị trường giống ớt cay chủ yếu là : ớt chỉ thiên Công ty giống Đông Tây, chỉ thiên 25… chỉ địa Hotchilli, Redchilli, Lai số 20 của công ty giống cây trồng miền nam. Đây là những giống cho năng suất cao, chông chịu sâu bệnh tốt.
2. Thời vụ – Vụ thu đông: Gieo hạt giữa tháng 8 dương lịch trồng cuối tháng 9 dương lịch, thu hoạch từ tháng 11 đến giữa tháng 2
– Vụ xuân : Gieo hạt giữa tháng 1 dương lịch trồng cuối tháng 2 dương lịch thu hoạch từ tháng 4 đến đầu tháng 7
II. Kỹ thuật làm cây con1. Đấta) Chọn đất làm vườn ươm: – Tơi xốp, nhiều mùn, không chua, thoát nước tốt và có khả năng cung cấp nước cho cây con khi cần thiết, đất cày bừa kỹ, không có nguồn sâu bệnh (tốt nhất là trên ruộng mà cây trồng trước là cây trồng nước hoặc cây trồng trước không phải cây họ cà như: cà chua, khoai tây, thuốc lá… để hạn chế sâu, bệnh từ cây trồng trước truyền cho cây con như lở cổ rễ cây con, bệnh héo xanh vi khuẩn…)
– Lên luống: mặt luống rộng 80 – 100cm, cao 20 – 30 cm, bón lót phân chuồng ủ đã hoai mục hoặc phân vi sinh (không lót phân urê) trước khi gieo phải doa nước cho thật ẩm đất.
b) Đất làm bầu: – Chọn đất mặt ruộng, vườn, đất tốt, tơi xốp không chua đem về phơi khô, đập nhỏ rồi trộn với phân chuồng ủ mục theo tỷ lệ 1:2 (nghĩa là 1 phân chuồng 2 đất).
– Vỏ bầu có thể làm bằng 2 cách: + Nếu làm bằng túi nilon có đường kính 3 – 4cm, cao 4 cm (cắt bỏ góc, chọc thủng cạnh túi để thoát nước). + Nếu làm bằng lá chuối thì cách làm: cho đất vào 1/3 bầu rồi dùng tay nén chặt tạo đế sau đó cho tiếp đất đã trộn phân lên cho đầy bầu.
* Lưu ý: không lót đạm ure cho bầu.
2. Ngâm ủ hạt giống Trước khi ngâm hạt nên phơi lại hạt giống dưới ánh nắng nhẹ 1 – 2 giờ, xử lý hạt giống bằng thuốc Kasuran hoà tan 5 – 7g/lít nước ngâm hạt trong 1 giờ sau đó vớt ra rửa hạt bằng nước ấm 3 sôi 2 lạnh (45 – 50 o C) loại bỏ hạt thối, lép lửng ngâm tiếp vào nước sạch không dùng nước giếng (tốt nhất nước mưa) trong vòng 8 tiếng cho hạt hút no nước, để hạt ráo nước gói vào mảnh vải bằng coton ẩm ủ, ấm đến khi hạt nứt nanh đem gieo hoặc lấy cái đĩa rải một lần cát ẩm lấy tờ giấy bản đậy lên cát, cho hạt giống đã ngâm no nước rải đều lên trên giấy bản, dùng dấy bản ẩm đậy kín hạt. Thường xuyên kiểm tra nếu thấy khô thì tưới thêm nước đến khi hạt nứt nanh đều đem gieo.
3. Kỹ thuật gieo hạt – Chuẩn bị: đất đập nhỏ, khi gieo hạt xong thì rải thuốc vibasa (rải trước khi gieo) hoặc thuốc kiến của Viện di truyền Nông nghiệp chống sâu, khung tre, nilon, rạ (không lấy rạ, rơm ở ruộng nhiễm bệnh khô vằn).
– Gieo hạt: chuẩn bị ruộng xong, ngâm hạt nứt nanh đưa giống ra gieo hoặc bỏ hạt, dùng đất nhỏ trộn với thuốc kiến rắc kín hạt dùng rạ hoặc rơm che kín hạt khi mới gieo để giữ ẩm cho hạt, cắm khung vòm tre để che cho cây con khi trời nắng quá hoặc mưa to, gieo hạt xong cắm khung vòm ngay.
*Lưu ý: bầu để chỗ dại nắng, không để trong chỗ bị che cớm.
4. Kỹ thuật chăm sóc cây con – Gieo hạt xong thường xuyên theo dõi, đảm bảo đủ ẩm, khi hạt nhú đều thì vơ rạ đạy ra (không để cây nhú qua rạ mới vơ rạ ảnh hưởng xấu đến cây con) và phun phòng lở cổ rễ cây con bằng thuốc Validamycin của Nhật định kỳ 7 ngày 1 lần. Khi cây được 3 – 4 lá thì phun phòng lở cổ rễ bằng thuốc Anvil 5SC.
– Theo dõi các đối tượng gây hại trong vườn ươm như: + Kiến tha hạt, con sên cắn cây con có biện pháp bảo vệ kịp thời bằng thuốc Vibasa, Vibasu, Basudin 10H rải. + Bệnh lở cổ rễ, bệnh thường phát sinh gây hại mạnh ở nhiệt độ 28 – 30 o C và ẩm độ cao (thời tiết âm u), khi thấy hiện tượng thời tiết như trên thì phải phun thuốc phòng bệnh bằng thuốc Anvil 5SC hoặc Validacin (tốt nhất là phun định kỳ 5 – 7 ngày một lần).
* Lưu ý: trước khi trồng cây con ra đồng nên phun thuốc Actara 25WG trừ những loại chích hút để chống bị bệnh Virus trước 1 – 2 ngày
III. Kỹ thuật trồng cây ra ruộng1. Làm đất – Luống rộng: 90 – 100 cm (hàng đôi), rãnh 35 – 40cm.
– Mật độ trồng tuỳ giống nhưng đa số trồng với mật độ như sau: + Giống có khả năng phân cành mạnh trồng: cây x cây 40 – 45 cm; hàng x hàng 60 cm. + Mỗi sào trồng khoảng 900 – 1000 cây (tuỳ theo vụ, 1 sào 360 m 2).
2. Phân bón/ sào Tuỳ đất mà bón cho phù hợp nhưng trung bình như sau: – Phân chuồng ủ mục: 5 – 6 tạ.
– Lân Supe: 20 kg.
– Phân Urê: 12 – 15 kg.
– Kali: 10 – 12 kg. nhu cầu kali cho ây ớt không thể thiếu đặc biệt là ớt cay
– Cách bón: + Bón lót: toàn bộ phân chuồng + 20 kg supe lân + 2 – 3 kg ure lót sâu theo rạch (nếu thời tiết có mưa thì không lót đạm hoà loãng lượng đạm đó ra tưới nhử khi cây bắt đầu hồi xanh). + Bón thúc: . Lần 1: khi cây bắt đầu phân cành bón 4 – 5 kg Ure + 4 – 5 kg kali kết hợp với vun gốc, làm cỏ . Lần 2: Khi cây có hoa rộ, quả non bón 3 – 4 kg đam và 4 – 5 kg Kali, có thể bón thêm phân gà ủ mục hoặc phân bắc mục để ớt sinh trưởng mạnh ra hoa quả nhiều mẫu mã đẹp.
* Lưu ý: khi bón thúc xong 2 lần lượng phân còn lại hoà loãng tưới cho cây sau mỗi đợt lấy quả.
3. Chăm sóc – Giai đoạn cây con đến ra hoa rộ giữ ẩm thường xuyên bằng cách tưới hốc hoặc tưới rãnh. Khi cây bắt đầu phân cành loại bỏ cành sát gốc chỉ để các nhánh từ vị trí chạc 3 trở lên (để cây thông thoáng hạn chế sâu bệnh và dinh dưỡng đi nuôi các cành không có hiệu quả), cắm cọc tre chống đổ khi gặp gió to, mỗi luống cắm 2 hàng với mật độ 70 – 80cm cắm một que (lưu ý: hai hàng cắm cọc so le nha) sau đó dùng dây nilon buộc nối các cọc lại để chống đổ cho cây.
– Khi cây ra quả rộ, giai đoạn này trở đi chủ yếu tưới rãnh (lưu ý khi tưới chỉ cho nước vào ngập 1/2 chiều cao luống khi nước hút vào 1/3 luống hoặc dùng gáo tưới cho cây sau đó lại phải tháo nước ra ngay không để rãnh có nước, nếu rãnh có nước cây rất đễ bị nhiễm bệnh héo xanh… ).
4. Phòng trừ một số sâu, bệnh chínha) Sâu hại: – Sâu xanh ăn lá: dùng thuốc Cypermethrin, Socopi (thảo mộc), Sôka, Peran……
– Nhện đỏ làm soăn nõn, lá dùng thuốc Supracide 40EC, Kenthan, Comite, Alphatin, Tribon hoặc Pegasus SC …để phun.
– Sâu khoang, Sâu xám cắn lá, cây con khi đưa ra ruộng dùng thuốc Decis 2,5 EC, Peran 50 EC… phun theo nồng độ khuyến cáo trên bao bì.
– Sâu đục quả dùng thuốc Peran 50EC, Regent 800WG, Cyperan, Socopi (thảo mộc), Sôka, phun giai đoạn quả non.
– Rệp mềm, bọ trĩ hại dùng Actara 25WG, phun theo nồng độ khuyến cáo trên bao bì.
b) Bệnh hại: – Bệnh héo xanh vi khuẩn: Biểu hiện cây dang xanh tốt bỗng nhiên chiều ra thăm đồng thấy cây bị héo nhưng sáng hôm sau ra lại tươi cứ như vậy 2 – 3 ngày thì chết hẳn, nhổ cây bị bệnh lên không thấy thân cây có biểu hiện gì của bệnh. Hiên nay chưa có thuốc đặc trị, chủ yếu dùng các bịên pháp canh tác, bón phân cân đối, sử dụng các biện pháp luân canh với cây trồng khác họ Khi thấy cây bị bệnh rổ cây bệnh gom vào đốt và lấy vôi bột cho vào hốc cây bị bệnh, Dùng thuốc Kasuran, Kasumin, Starner (hoặc dùng Steptomicin của lợn phun 1 lọ cho bình 8 lít)để hạn chế bệnh.
– Lở cổ rễ chết cây con: Dùng Anvil 5SC hoặc Validamycin phun trừ (tốt nhất là phun phòng khi thấy nắng mưa xen kẽ hoặc thời tiết có sương mù ẩm độ cao hoặc phun định kỳ 5 – 7 ngày một lần cho cây con vườn ươm).
– Vàng lá, sương mai, đốm lá: Dùng thuốc Cuproxat 345SC; Rhidomin MZ, Gold, Antracol … phun.
c) Thán th¬ư (thối quả hay dân gọi quả bị vá mo): Dùng thuốc Cuproxat 345SC; Score 250ND; Daconil75WP; Benlate 50WP (tốt nhất là dùng Rhidomin MZ, Gold + Score 250EC) phun vào giai đoạn ẩm độ và nhiệt độ cao nhất là giai đoạn cây chuẩn bị cho thu hoạch (quả ư-ơng) .
d) Thối quả, rụng quả: Bệnh thối quả, rụng quả nhưng không phải thán thư nhưng triệu chứng gần giống như thán thư thì dùng CaCl 2 để phun chống rụng quả, hoặc viên Cabo nhưng hiệu quả không cao tốt nhất là phải bón cân đối và bổ sung canci ngay từ đầu, hiện nay trên thị trường có đạm Canci tưới cho cây khi cây bắt đầu ra hoa.